1772-1918 – Encyklopedia miasta Mielca

5 VIII 1772 W wyniku I rozbioru Polski Mielec i Rzochów oraz ich okolice znalazły się pod zaborem austriackim, w granicach Królestwa Galicji i Lodomerii.
1772 Wylała rzeka Wisłoka.

POD ZABOREM AUSTRIACKIM (1772-1918)

VIII 1772 Do Mielca weszło wojsko austriackie.
1774 W ramach austriackiej reformy szkolnictwa w Mielcu utworzono dystrykt szkolny.
1774 Ks. Hugo de Sztumberg Kołłątaj został proboszczem parafii św. Mateusza (prawdopodobnie tytularnym). Funkcję tę sprawował do 1783 r.
1774 Proboszczem parafii w Rzochowie został ks. Wojciech Garlicki.
1774 Wylała rzeka Wisłoka.
1778 Austriacy wprowadzili w życie nową ordynację cechową. W Mielcu funkcjonowało pięć cechów: garncarski, kowalski, krawiecki, szewski i sukienniczy.
1781 Oficjał tarnowski ks. Jan Duwall zniósł prepozyturę szpitalną w Rzochowie, a kościół szpitalny św. Anny zamieniono na szpital dla ubogich.
12 I 1782 Na mocy dekretu cesarza Józefa II o zniesieniu zakonów, mielecki klasztor trynitarzy został zlikwidowany, a jego obiekty przekazano wojsku. Trynitarze opuścili Mielec, zabierając ze sobą m.in. figurę Jezusa Nazareńskiego.
22 III 1782 Na terenie Galicji utworzono cyrkuły – jednostki administracyjne, m. in. cyrkuł tarnowski, w którego granicach znalazł się Mielec.
1782 Proboszczem parafii mieleckiej został ks. Tomasz Spychajewski i pełnił tę funkcję do 1808 r.
1782 Władze austriackie ograniczyły ilość jarmarków w Mielcu do dwóch w roku, ale właściciel Mielca Jan Pieniążek nie przestrzegał tego i organizował jarmarki według własnego uznania (nawet 12 w roku).
1783-1794 Proboszczem parafii w Rzochowie był ks. Józef Szczepanowski.
1784 Biskup tarnowski Jan Duwal ustanowił nowe granice dekanatów w diecezji tarnowskiej. Zmieniły się także granice dekanatu mieleckiego.
1784 Na podstawie dekretu cesarza austriackiego Józefa II, nakazującego (ze względów sanitarnych) lokowanie cmentarzy poza zwartą zabudową miejską, zamknięto cmentarz parafialny przy kościele św. Mateusza i urządzono nowy, nad rzeką Wisłoką, z kościółkiem św. Michała (później św. Marka) pośrodku.
1784 Oddano do użytku murowany gościniec od Dębicy do Mielca.
1784 Zwolniono mieszczan chrześcijańskich od płacenia podatku przemysłowego.
1785 Burmistrzem Mielca był Antoni Wiśniewski, a landwójtem Jakób Sądowicz..
1785 Burmistrzem Rzochowa był Antoni Ruga.
1785 Utworzono specjalny fundusz pożyczkowy dla pobudzenia przemysłu i rzemiosła.
1786 Powstała diecezja tarnowska, która swym zasięgiem objęła m.in. dekanat mielecki.
14 V 1788 Administracja austriacka sporządziła „Metrykę Józefińską” – spis posesji i ich właścicieli, m.in. na terenie Mielca.
1788 Antoni Walenty Stadnicki zakupił od brata – Piotra Stadnickiego – majątek rzemieńsko-rzochowski.
1788 Burmistrzem rzochowskim był Jan Siewierski.
1789 Zrównano ludność chrześcijańską z żydowską w zakresie sądownictwa cywilnego i karnego.
1789 Zmarł ks. Wojciech Garlicki – były proboszcz parafii w Rzochowie.
1791-1794 Burmistrzem i landwójtem Mielca był Paweł Rynnowic vel Polak.
ok. 1794 Córka Antoniego Walentego Stadnickiego – Kunegunda wyszła za mąż za Kajetana Reya i wniosła jako wiano majątek rzemieńsko-rzochowski.
1792 Zorganizowano szkołę trywialną i umieszczono ją w budynku murowanym obok kościoła parafialnego.
1792-1795 Rozbudowano kościół św. Mateusza, dobudowując m.in. wieżę od strony zachodniej.
1793 Burmistrzem Mielca był Jan Kozana.
31 I 1794 Proboszczem parafii rzochowskiej został ks. Tomasz Ryniewicz.
1795 Anna Ossolińska (córka Michała) wyszła za mąż za Jana Odrowąża Pieniążka (podkomorzego lwowskiego) i wniosła w posagu m.in. 2/3 Mielca i mieleckiego majątku.
29 IX 1795 W czasie uroczystej Mszy Św. dziekan i proboszcz mielecki ks. Tomasz Spychajewski poświęcił nowo wybudowaną murowaną kaplicę cmentarną św. Michała na nowym cmentarzu nad Wisłoką. (Aktualnie jest to kościółek św. Marka.)
1796 Landwójtem Mielca był Sebastian Brożonowicz.
1797 Cechmistrzem cechu garncarskiego był Jan Mulowski.
1798 Na zlecenie nieznanego fundatora wykonano figurę św. Józefa z Dzieciątkiem i ustawiono na miejscu, gdzie podobno stał niegdyś drewniany kościółek Matki Bożej Różańcowej i po pożarze został rozebrany.
1798 Władze austriackie wprowadziły podatek kwaterunkowy w wysokości 6% od dochodu czynszowego. Płacili go właściciele nieruchomości.
1799 Mielec liczył około 2950 mieszkańców.
1799 Z fundacji mieleckiej Żydówki Bajli wybudowano szkołę izraelicką (chader).
1799 Zmarła Kunegunda Rey (ze Stadnickich) – dziedziczka dóbr rzemieńsko-rzochowskich.
1807 Zabudowa Mielca składała się z 366 domów.
1808 Zmarł ks. Tomasz Spychajewski – proboszcz parafii św. Mateusza, dziekan dekanatu mieleckiego.
1808 Ks. Jan Mikulicz de Radecki został mianowany proboszczem parafii św. Mateusza.
V 1809 Wojska Księstwa Warszawskiego pod dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego gościły w Mielcu. 9 VI stoczyły potyczkę z wojskami austriackimi na terenach po lewej stronie Wisłoki i wycofały się na prawy brzeg rzeki, a następnie opuściły Mielec.
1812 Wylała rzeka Wisłoka.
1813 Wylała rzeka Wisloka.
1817 Współwłaściciel Mielca Jan Pieniążek wykupił od Austriaków teren i obiekty po dawnym zakonie trynitarzy.
1819 Współwłaściciel Mielca Jan Pieniążek bezprawnie aresztował wójta Brożonowicza i siłą zabrał księgi miejskie.
27 VI 1820 Sporządzono „Metrykę Franciszkańską” – spis posesji i ich właścicieli.
1820 Spalił się drewniany kościół św. Marka w Rzochowie.
1821 Po kilkudziesięciu latach sporów z właścicielami miasta o korzystanie z pastwiska i lasu mieszczanie przegrali w sądzie i wyrazili zgodę na zapłacenie czynszu.
1822 Zmarł Kajetan Rey – właściciel m.in. dóbr rzochowsko-rzemieńskich.
1823 Spłonął budynek szkolny przy kościele św. Mateusza.
26 IV 1823 Zmarł ks. Tomasz Ryniewicz – proboszcz parafii w Rzochowie. Funkcję administratora tej parafii powierzono ks. Ignacemu Sitkowskiemu.
1824 Proboszczem parafii rzochowskiej został ks. Stanisław Hadasik.
ok. 1824 Odbudowano drewniany kościół św. Marka w Rzochowie.
15 VII 1829 Zmarł ks. Jan Mikulicz de Radecki (l. 72) – długoletni proboszcz parafii św. Mateusza.
1829–1831 Administratorem parafii mieleckiej był ks. Jan Nitecki.
1830-1831 W powstaniu listopadowym brała udział grupa mielczan, głównie w Legii Nadwiślańskiej i 5. pułku ułanów.
W oddziale „Białych Krakusów” walczył major Apolinary Lenartowski – współwłaściciel Mielca.
1831 Epidemia cholery spowodowała śmierć wielu osób.
1832 Feliks Bogusz poprzez małżeństwo z Aleksandrą Reyówną został współwłaścicielem dóbr rzemieńsko–rzochowskich, a następnie, po spłaceniu innych spadkobierców – właścicielem.
1833 Proboszczem parafii mieleckiej został ks. Jan Bubula (Babula?).
1833 Burmistrzem rzochowskim był Wojciech Siewierski.
1834 Właścicielami majątku rzochowsko-rzemieńskiego zostali Feliks Bogusz i jego żona Aleksandra z Reyów.
1835 W Mielcu zamieszkał Ignacy Popiel – uczestnik powstania listopadowego 1830-1831.
1836 Ks. Stanisław Hadasik zrezygnował z probostwa w Rzochowie i został przeniesiony do Dobczyc. Administratorem parafii został ks. Stanisław Gruczyński.
1836-1837 Proboszczem parafii w Rzochowie był ks. Ludwik Andrzejowski.
1836 Kolejny raz wybuchła epidemia cholery i pochłonęła wiele ofiar.
23 XI 1837 Proboszczem parafii w Rzochowie został ks. Józef Mozdrzeniowski (Możdżeniowski?).
1839 Po długotrwałym procesie sąd przyznał błonia od strony Złotnik miastu, ale równocześnie nakazał mieszczanom zapłacenie zaległych podatków za te tereny.
1839 Wielka powódź zniszczyła m.in. kościół parafialny i cmentarz w Rzochowie.
1840 Zbudowano drewniany kościół parafialny św. Marka Ewangelisty w Rzochowie na terenie niezalewanym przez Wisłokę.
1840 W Wojsławiu doszło do spotkania Franciszka Wiesiołowskiego z przedstawicielem Towarzystwa Demokratycznego Polskiego Teofila Wiśniowskiego na temat organizacji powstania zbrojnego przeciwko zaborcom.
3 XI 1841 Powstało Galicyjskie Towarzystwo Kredytowe Ziemskie, w którym znaleźli się znani ziemianie z Mielca i okolic.
24 XII 1841 Zmarł ks. Jan Bubula (Babula?), proboszcz parafii św. Mateusza od 1833 r.
1843 Mielec liczył 2475 mieszkańców.
1843 Proboszczem parafii mieleckiej został ks. Edmund Oraczewski.
1843 Wylew rzeki Wisłoki spowodował wiele szkód, m.in. woda zabrała dużą część cmentarza przy kaplicy św. Michała
(później św. Marka).
10 X 1844 Dekretem biskupa tarnowskiego Józefa Wojnarowicza utworzono nowe dekanaty i zmieniono granice dotychczasowych, m.in. mieleckiego.
1844 Do Wojsławia przybył delegat Towarzystwa Demokratycznego Polskiego i przekazał F. Wiesiołowskiemu literaturę emigracyjną do rozprowadzenia po okolicznych dworach.
6 V 1845 Akt cesarza Ferdynanda ustanawiał odbywanie w Mielcu pięciu jarmarków w roku: 2 II, 7 VI, 15 VIII, 21 IX i 11 XI oraz cotygodniowe targi w czwartki.
1845 Wylała rzeka Wisłoka.
1845 W starym dworze wojsławskim Wiesiołowskich odbyły się spotkania w sprawie organizacji powstania narodowego. Ich uczestnikami byli m.in.: Edward Dembowski, Leon Mazurkiewicz, Wiktor Heltman i Julian Goslar.
1845 W Krakowie powstało Towarzystwo Rolnicze Krakowskie, które objęło działaniem powiaty zachodniej Galicji, m.in. mielecki.
II 1846 Franciszek i Michał Wiesiołowscy uwłaszczyli poddanych chłopów w celu pozyskania ich do udziału w powstaniu narodowym.
18 II 1846 Oddział Franciszka i Michała Wiesiołowskich, udający się na punkt zborny oddziałów powstańczych, został zatrzymany przez dużą grupę chłopów, rozbrojony i przekazany Austriakom. Chcąc uniknąć rozlewu polskiej krwi, Wiesiołowscy nie pozwolili powstańcom strzelać.
II 1846 Zdecydowana postawa właścicieli Mielca i dużej grupy mieszczan ocaliła miasto i właścicieli okolicznych majątków przed napadem grup chłopskich w czasie krwawej rabacji.
II 1846 Przed napadem grup chłopskich uchronił się także Rzochów, a w nim okoliczni właściciele ziemscy.
24 III 1846 Chłopi powrócili do pracy.
1847 W czasie epidemii tyfusu zmarło wiele osób.
22 IV 1848 Austriacki gubernator Galicji Franz von Stadion ogłosił zniesienie pańszczyzny i uwłaszczenie chłopów od
15 V 1848 r.
7 IX 1848 Cesarz austriacki Ferdynand I ogłosił zniesienie pańszczyzny za odszkodowaniem na terenie wszystkich krajów monarchii austriackiej.
1848 Na podstawie zezwolenia cesarskiego Mielec otrzymał prawo do organizacji 5 jarmarków w roku.
4 III 1849 Cesarz austriacki Franciszek Józef I rozwiązał parlament i ogłosił konstytucję oktrojowaną, która wprowadzała wolność obywatelską i m.in. znosiła poddaństwo chłopów.
1851 Mielec zamieszkiwało 2509 osób.
1853 Właściciel dóbr wojsławskich hr. Franciszek Wiesiołowski zorganizował szkołę w Wojsławiu jako jednoklasową szkołę parafialną filialną w ramach parafii św. Mateusza.
1853-1855 Utworzono powiat mielecki. Siedzibę starostwa umieszczono w obiektach po dawnym zakonie trynitarzy.
1853-1855 Rzochów i okolice zostały włączone do powiatu mieleckiego.
1855 Za długi Franciszka Wiesiołowskiego, zaciągnięte na koszty powstania, majątek wojsławski poszedł na licytację i został zakupiony przez Aleksandra Sękowskiego.
1855 Cechmistrzem cechu krawiecko-kuśnierskiego został Michał Staniszewski. Pełnił tę funkcję do 1865 r.
1856 W wielkim pożarze miasta spłonęło około 60 domów.
1860 W Krakowie powstało Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń, a bezpośredni wpływ na jego rejestrację przez władze austriackie miał pożar w Mielcu z 1856 r.
1860-1870 Urządzono nowy cmentarz parafialny na wzniesieniu przy drodze do Sandomierza, obok dawnego klasztoru trynitarzy.
1861 Mielec otrzymał zezwolenie na organizowanie cotygodniowego targu w czwartki.
III 1863 Ignacy Suchorzewski został naczelnikiem powiatowej organizacji narodowej wspierającej powstanie styczniowe.
1863 Paulina Karolina Suchorzewska została przewodniczącą mieleckiej filii Komitetu Niewiast Polskich – agendy organizacji narodowej obwodu tarnowskiego
1863-1964 Mielec był jednym z najbardziej aktywnych miast galicyjskich wspierających powstanie styczniowe. W powstaniu styczniowym uczestniczyła duża grupa mieszkańców Mielca.
1863 W czasie odwrotu oddziału majora Edwarda Dunajewskiego z terenów powstania styczniowego do Galicji, utonął w Wiśle Bronisław Lewartowski – syn współwłaściciela Mielca Apolinarego Lewartowskiego.
1863 W wielkim pożarze zachodniej części miasta częściowemu zniszczeniu uległ kościół parafialny św. Mateusza.
II 1864 Rewizja przeprowadzona przez Austriaków w dworku Ignacego i Pauliny Suchorzewskich ujawniła ich ścisłe związki z powstaniem styczniowym.
Jesień 1864 Austriacki sąd wojskowy skazał Ignacego Suchorzewskiego na rok więzienia, a Paulinę Suchorzewską na karę pieniężną za wspieranie powstania styczniowego..
1864 W kościele parafialnym św. Mateusza wybuchł pożar, ale nie spowodował większych strat.
1865 Kazimierz Korpanty uruchomił pierwszą (?) księgarnię w Mielcu. Czynna była do 1870 r.
11-12 II 1867 Na podstawie Ustawy gminnej i ordynacji wyborczej z dnia 12 VIII 1866 r. wybrano 24-osobową Radę Gminną Mielca.
22 II 1867 Na pierwszym posiedzeniu Rada Gminna Mielca wybrała na naczelnika gminy (burmistrza) Władysława Satkowskiego – właściciela apteki i realności miejskich.
21 III 1867 Dla uczczenia wejścia w życie ustawy sejmowej o samorządzie gminnym strzelano z moździerzy, odprawiono uroczyste nabożeństwo w kościele św. Mateusza i zorganizowano festyn przy „rzęsistej iluminacji”.
27 V 1867 Zmarł Karl Roth (l. 56) – c.k. starosta powiatowy w Mielcu.
26 VI 1867 Zmarł Franciszek Wiesiołowski (l. 53), były właściciel majątku wojsławskiego, jeden z organizatorów powstania 1846.
25 VII 1867 Zmarł ks. Edmund Jan Henryk Oraczewski (l. 60) – proboszcz parafii św. Mateusza od 1843 r., dziekan dekanatu mieleckiego w latach 1850-1866.
1867 W herbie miasta Mielca umieszczono Gryfa z herbu rodowego Mieleckich – założycieli miasta.
1867 Starostą powiatowym został Jan Rudolf Kasparek.
1867 Prezesem Wydziału Powiatowego (marszałkiem powiatu) został wybrany Jan Tarnowski (starszy).
1867 Utworzono straż miejską.
1867 Wylała rzeka Wisłoka.
21 XII 1867 Ogłoszona nowa konstytucja zwana grudniową wprowadzała równouprawnienie wszystkich poddanych, w tym również ludności żydowskiej.
1868 Rozpoczęto organizowanie Towarzystwa Ochotniczej Straży Pożarnej.
7 I 1868 Proboszczem parafii mieleckiej został ks. Józef Knutelski.
8 III 1968 Utworzono Towarzystwo Oficjalistów Prywatnych.
1868 Wylała rzeka Wisłoka.
1868 Sąd Powiatowy w Mielcu stał się odrębną instytucją.
1868 Z inicjatywy poczmistrza zamontowano pierwszy w Mielcu telegraf. Mielecka stacja czynna była tylko „we dnie”.
1869 Mielec liczył 4177 mieszkańców.
2 III 1870 Rada Gminna Mielca powierzyła funkcję naczelnika gminy (burmistrza) Józefowi Kłosowi.
1870? Na polecenie właścicielki terenu i obiektów po zakonie trynitarzy – Pauliny Suchorzewskiej – rozebrano pozostałości tych obiektów.
1870 W Mielcu powstała filia Banku Włościańskiego we Lwowie.
1871 Prezesem Wydziału Powiatowego został Mieczysław Rey.
1871 Powołano Radę Szkolną Miejscową jako organ nadzoru nad szkołami.
1 III 1871 Zmarł ks. Józef Mozdrzeniowski (Możdżeniowski) – proboszcz parafii w Rzochowie i Niwiskach, budowniczy kościoła w Rzochowie w 1840 r., dziekan dekanatu mieleckiego, inspektor szkół galicyjskich. Administrowanie parafią powierzono ks. Franciszkowi Karakulskiemu.
2 VI 1871 Proboszczem parafii rzochowskiej został ks. Adam Grębosz.
1872 Jan Rudolf Kasparek został odwołany z funkcji starosty powiatowego w Mielcu. Jego następcą został Eugeniusz Beneszek.
1872 Wybuchła epidemia cholery i wygasła dopiero w następnym roku, powodując wiele ofiar.
16 VII 1873 Wybrano nową Radę Gminną, która funkcję burmistrza powierzyła Michałowi Dębickiemu.
1873 Zakończono budowę murowanego budynku dwukondygnacyjnego obok kościoła parafialnego (później przy ul. T. Kościuszki) dla potrzeb czteroklasowej szkoły głównej.
1873 Rada Gminna Mielca przyznała staroście mieleckiemu Eugeniuszowi Beneszkowi (Beneschekowi) tytuł Honorowego Obywatela Miasta Mielca.
1873 Powstało Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie, a jednym z jego założycieli i pierwszym prezesem był hr. Mieczysław Rey z Przecławia – prezes Wydziału Powiatowego w Mielcu.
20 IV 1874 Powstało Towarzystwo Zaliczkowe Stowarzyszenie z Nieograniczoną Poręką– pierwszy bank w Mielcu.
1874 Ignacy i Paulina (z Pieniążków) Suchorzewscy sprzedali Ludwikowi Starzeńskiemu dobra mieleckie, m.in. folwark nad brzegiem.
Ok. 1874 Po sporach z Radą Gminną Mielca Suchorzewscy wyjechali z Mielca.
1874 W związku z wprowadzeniem obowiązku prowadzenia ksiąg hipotecznych przy sądach powiatowych (także w Mielcu) powołano komisje gruntowe. W Mielcu kierowanie tej komisji powierzono c.k. komisarzowi katastralnemu Atanazemu Zajączkowskiemu.
1874 Zmarł Feliks Bogusz (l. 78) – uczestnik powstania listopadowego, właściciel dóbr rzochowsko-rzemieńskich. Jego majątek odziedziczył Zdzisław – syn Feliksa.
11 VII 1876 Naczelnikiem gminy (burmistrzem) wybrano Józefa Brożonowicza.
26 VII 1876 Zmarł Feliks Eques de Ziembic Bogusz – właściciel dóbr rzochowsko-rzemieńskich.
Ok. 1876 Założono Towarzystwo „Ochrona”, którego udziałowcami byli głównie chłopi.
23 VII 1877 Zmarł Władysław Satkowski (l. 43) – pierwszy naczelnik Gminy Mielec (burmistrz miasta) po reformie samorządowej w 1867 r.
1877 Prezesem Wydziału Powiatowego został Aleksander Trzecieski.
1877 Powołano Radę Szkolną Okręgową (później Powiatową).
1877 Boguszowie – właściciele Rzemienia i Rzochowa – ufundowali kaplicę grobową przy kościele św. Marka Ewangelisty w Rzochowie.
1 VIII 1878 Zmieniono granice powiatu mieleckiego.
1 X 1879 Burmistrzem Mielca został Józef Kłos.
1880(?) Zmarł Kolumb Borzęcki (l. 62) – mielecki rzemieślnik, uczestnik konspiracyjnej działalności rewolucyjno-demokratycznej na terenie Galicji w latach 40. XIX w., w l. 1845-1848 więziony w twierdzy Szpilberg.
1880 Mielec liczył 4981 mieszkańców.
1881 Uruchomiono Szpital Fundacji im. Pinkasa Krauza jako przytułek dla ubogich.
3 X 1882 Rada Gminna uchwaliła wniosek o wysłanie delegacji do Lwowa w sprawie poparcia petycji o budowę kolei z Tarnowa do Tarnobrzega.
11 X 1882 Nowa Rada Gminna wybrała na burmistrza Józefa Kłosa.
1882 Prezesem Wydziału Powiatowego został Mieczysław Rey.
1882 Powstało Towarzystwo Ochrony Mniejszej Własności Ziemskiej w Mielcu.
1882 Oddano do użytku drewniany budynek jednokondygnacyjny przy ul. J. Kilińskiego dla Ochotniczej Straży Pożarnej.
1882 Powstał Komitet Mieszczan i Teatru Amatorskiego.
12 I 1883 Utworzono Pocztową Kasę Oszczędności przy Urzędzie Pocztowym w Mielcu.
1883 Na podstawie znowelizowanej austriackiej ustawy przemysłowej z 1859 r. zniesiono tradycyjne cechy rzemieślnicze i utworzono Stowarzyszenia Rękodzielnicze.
1883 W Mielcu utworzono Okręgowe Towarzystwo Rolnicze.
1884 Ludwik Starzeński sprzedał żydowskiej rodzinie Grossów majątek mielecki i dworek nad Wisłoką (folwark nad brzegiem).
1884 Wylała rzeka Wisłoka.
1885 Starostą mieleckim został Eugeniusz Kraus.
1 V 1886 Rada Gminna powierzyła funkcję burmistrza Tomaszowi Ryniewiczowi.
1886 Rada Gminna podjęła uchwałę zakazującą wylewanie nieczystości na ulice i place.
1886 Zmarł Dawid Rosner (l. 76) – mielczanin, lekarz dóbr hrabstwa Sanguszków, lekarz sądowy i więzienny w Tarnowie, Honorowy Obywatel Miasta Tarnowa.
1886 Z inicjatywy Mieczysława Szymberskiego i Włodzimierza Sroczyńskiego, dyrektorów Towarzystwa „Ochrona”, założono Spółkę Handlowo-Przemysłową w Mielcu.
ok. 1887 W związku z możliwością wybuchu wojny Austriacy zbudowali drewniany most na rzece Wisłoce.
30 X 1887 Nowo oddaną linią kolejową Dębica-Mielec-Rozwadów przejechał pierwszy pociąg osobowy. Wraz z linią kolejową oddano do użytku nowo wybudowaną stację kolejową w Mielcu.
21 V 1888 Zmarł Aleksander Prawdzic Sękowski (l. 77) – doktor praw, adwokat krajowy, właściciel majątku wojsławskiego.
1888 Powstało Towarzystwo Kasynowe.
5 III 1889 Zmarł Stanisław Damse vel Stanisław Mikucki (l. 50) – uczestnik powstania styczniowego 1863, pracownik kancelarii Rady Powiatowej w Mielcu, założyciel zespołu teatralnego.
1889 Na zlecenie Wojciecha i Rozalii Piechocińskich zbudowano kaplicę grobową w centralnej części cmentarza parafialnego przy drodze do Tarnobrzega (później ul. H. Sienkiewicza).
1890 Z inicjatywy Jadwigi Kijasowej (żony znanego lekarza) powstało Towarzystwo św. Wincentego a’Paulo, którego głównym celem była działalność charytatywna.
1890 Grupa mieleckich Żydów założyła Towarzystwo Kredytowe dla Handlu i Przemysłu.
1891 Proboszczem parafii św. Mateusza został ks. Józef Smetana.
1891 Grossowie odsprzedali dobra mieleckie i m.in. dworek nad Wisłoką hr. Wacławowi Oborskiemu i jego żonie Konstancji z Wołowskich.
1891 Zbankrutowała Spółka Handlowo-Przemysłowa w Mielcu.
1891 Utworzono Powiatowy Komitet Towarzystwa Oświaty Ludowej (TOL).
1891-1892 Powstała Ochotnicza Straż Pożarna w Rzochowie.
1892 Prezesem Wydziału Powiatowego został Stefan Sękowski.
30 VIII 1892 Poświęcono i oddano do użytku murowany budynek dwukondygnacyjny z niezwykle bogatym frontonem przy ulicy obok kościoła św. Mateusza (później ul. T. Kościuszki), z przeznaczeniem dla rady gminnej, żandarmerii i szkoły żeńskiej.
1892 Z fundacji hrabiny Konstancji Oborskiej uruchomiono ochronkę z przedszkolem, szwalnię i kuchnię dla ubogich.
1892 Z fundacji barona Maurycego Hirscha zbudowano murowany dwukondygnacyjny budynek z bogato zdobionym frontonem przy ul. Pańskiej (dziś ul. A. Mickiewicza 17) na cele żydowskiej szkoły wyznaniowej.
1892 Rozpoczęła działalność Szkoła Izraelicka Fundacji Barona M. Hirscha.
1893 Powstało koło Towarzystwa Szkoły Ludowej, które jako podstawowe zadanie przyjęło prowadzenie działalności kulturalno-oświatowej na wsiach.
13 VII 1893 W Zakopanem zmarł ks. Józef Knutelski (l. 64) – proboszcz parafii św. Mateusza, dziekan dekanatu mieleckiego, dyrektor Towarzystwa Zaliczkowego, inspektor szkolny.
25 VII 1893 Z podziału Szkoły Mieszanej powstały: Szkoła Ludowa Męska z siedzibą w budynku z 1873 r. przy ul. T. Kościuszki i Szkoła Ludowa Żeńska z siedzibą w nowym budynku.
1893 Proboszczem parafii mieleckiej mianowano ks. Józefa Śmietanę. Pełnił tę funkcję do 1903 r.
1893 Antoni Dębicki uruchomił restaurację i „Hotel Polski” przy ul. Pańskiej (dziś ul. A. Mickiewicza).
1893 Rozpoczęła działalność apteka Romana Pawlikowskiego przy ul. T. Kościuszki 5.
1893 Powstało Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, które wkrótce potem utworzyło zespół teatralny.
31 III 1894 W obchodach 100-lecia insurekcji kościuszkowskiej w Krakowie uczestniczyła
delegacja z Mielca, której przewodniczył marszałek powiatu Stefan Sękowski.
1894 Z inicjatywy naczelnika OSP – Tomasza Woźniaka – powstało kółko dramatyczne przy strażnicy OSP.
1894-1896 Ochotnicza Straż Pożarna zorganizowała orkiestrę dętą.
1895(1899?) August Jaderny uruchomił zakład fotograficzny w Mielcu.
ok. 1895 Na placu pomiędzy ul. Sandomierską i Nowym Rynkiem Żydzi wybudowali murowaną bożnicę z dwiema wieżami.
3 VIII 1896 Z inicjatywy wójta Walentego Indyka powstała Ochotnicza Straż Pożarna w Cyrance.
1897 Zmarł Maciej Czechura (l. 69) – poseł na I kadencję Sejmu Krajowego Galicyjskiego z okręgu wyborczego Mielec-Zassów, powstaniec styczniowy 1863, jeden z organizatorów ruchu ludowego w powiecie mieleckim.
1897? Starostą mieleckim został mianowany Seweryn Chrząszczewski, dotychczasowy kierownik starostwa od 1897 r. Urząd ten sprawował do 1902 r.
1897 Starosta mielecki Seweryn Chrząszczewski otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Mielca.
1897 Rozpoczęto budowę gmachu Sądu Powiatowego.
1897 Środowisko mieleckich Żydów założyło Bank dla Handlu, Gospodarstwa i Przemysłu w Mielcu oraz Kasę Eskontową i Oszczędności.
8 I 1898 Zmarł Józef Kozicki – sekretarz gminy Mielec przez 25 lat.
1 IV 1899 Założono Komunalną Kasę Oszczędności Powiatu Mieleckiego.
21 V 1898 W kościele św. Mateusza, na miejskich błoniach i w ogrodzie kasyna powiatowego odbyły się uroczystości z oka-zji 100-lecia urodzin Adama Mickiewicza.
1898 Zmarł Jan Józef Tarnowski „Chorzelowski” (l. 72) – właściciel majątku chorzelowskiego, organizator pomocy dla powstania styczniowego 1863-1864, pierwszy prezes Rady Powiatowej w Mielcu w latach 1867-1871.
1899 Kurz Abrach Juda uruchomił maszynę drukarską, prawdopodobnie pierwszą w Mielcu.
28 III 1900 Zmarł Hipolit Szanecki (l.58) – kapitan wojsk polskich w powstaniu styczniowym 1863, sekretarz Wydziału Powiatowego, członek pierwszego zarządu Towarzystwa Zaliczkowego (1874).
18 VIII 1900 Rada Gminna Mielca zebrała się na nadzwyczajnej sesji z okazji 70. rocznicy urodzin cesarza Franciszka Józefa I.
1900 W wielkim pożarze centrum miasta spłonęło ok. 75 % zabudowy wokół rynku i przy przyległych ulicach.
1900 Rozpoczęto obudowę centrum miasta zniszczonego w czasie pożaru.
1900 Mielec liczył 4909 mieszkańców.
1900 Staraniem Stefana Sękowskiego uruchomiono Krajową Szkołę Koszykarską w Wojsławiu.
7 V 1901 Utworzono Ochotniczą Straż Pożarną w Wojsławiu.
VI 1901 Uchwałą Wydziału Powiatowego postanowiono, że w rynku i śródmieściu wolno będzie budować wyłącznie piętrowe domy murowane.
21 VI 1901 Namiestnik Galicji przydzielił Mielcowi na odbudowę miasta po pożarze bezzwrotną zapomogę w kwocie 12000 koron.
21 VI 1901 Rząd zawiesił Radę Gminną Mielca i wprowadził Zarząd Miasta Mielca pod przewodnictwem komisarza rządowego Adama Wagnera.
1901 W Rzochowie utworzono Kasę Stefczyka.
28 VIII 1902 Przewodniczącym Zarządu Miasta został zastępca komisarza rządowego Roman Dębicki.
ok. 1902 Walter Fortgang uruchomił w kamienicy przy rynku hotel „Pod Złotym Orłem”.
1902(?) Oddano do użytku murowany dwukondygnacyjny budynek z bogatym frontonem przy ul. Pańskiej (dziś ul. A. Mickiewicza 34) i udostępniono go c.k. Starostwu Powiatowemu w Mielcu.
1902(?) N. Jasse zbudował w pobliżu stacji kolejowej hotel z restauracją „Adria”.
1902 Wylała rzeka Wisłoka.
1 I 1903 W Galicji zniesiono wszystkie myta rządowe na mostach i drogach. Pobieranie myta przekazano do kompetencji samorządów lokalnych.
12 II 1903 Komisarzem rządowym w Mielcu został Kazimierz Spalke.
9 VI 1903 Przywrócono autonomię Radzie Gminnej Mielca. Burmistrzem wybrano Feliksa Leykę.
24 VI 1903 Do Rady Gminnej Mielca nadeszło telegraficzne podziękowanie hr. Leona Pinińskiego c.k. namiestnika za otrzymanie honorowego obywatelstwa miasta Mielca.
16 IX 1903 Po rezygnacji ks. Józefa Smetany proboszczem parafii mieleckiej został mianowany ks. Franciszek Pawlikowski.
1903 Wylała rzeka Wisłoka.
1904 Wybudowano murowany budynek dwukondygnacyjny o bogatym wystroju architektonicznym przy zbiegu ulic Pańskiej i T. Kościuszki dla rodziny Jana Łojczyka. Na parterze umieszczono sklep, a piętro wydzierżawiono samorządowym władzom Mielca.
1904 Powstała Organizacja Syjonistyczna.
11 II 1905 Rada Gminna Mielca uchwaliła przystąpienie do budowy trzech krytych kanałów kanalizacyjnych.
1 V 1905 Odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Rady Gminnej Mielca w sprawie gimnazjum. Zgodzono się na wszystkie warunki Namiestnictwa tak, aby uruchomić gimnazjum od roku szkolnego 1905/1906.
11 VII 1905 Zmarł Franciszek Bigo (l. 64) – budowniczy miejski, który nadzorował budowy wielu obiektów w Mielcu, m.in. kamienic w centrum miasta po wielkim pożarze w 1900 r.
VII – VIII 1905 Szkołę Ludową Żeńską przeniesiono do budynku Fundacji Barona M. Hirscha.
12 IX 1905 Rozpoczęło pierwszy rok szkolny 8-klasowe c.k. Gimnazjum Państwowe typu humanistycznego. Pierwszą siedzibą był budynek gminny przy ul. T. Kościuszki 7.
Jesień 1905 Zakończono budowę pałacyku przy dworku nad Wisłoką dla hr. Wacława i Konstancji Oborskich.
1905 Jan i Maryanna Czajowie ufundowali kamienną figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem na wysokim postumencie. Ustawiono ją obok kaplicy gimnazjalnej od strony zachodniej.
8 VII 1906 Zmarł Mieczysław Korycki (l. 76) – oficer carski, major piechoty polskiej w powstaniu styczniowym, konduktor dróg krajowych w Mielcu.
29 XII Wybuchł pożar w centrum miasta, ale nie poniesiono większych szkód.
1906 August Jaderny zakończył budowę domu przy ul. Kolejowej i uruchomił w nim zakład fotograficzny.
1906 Żydowski Bank dla Handlu, Gospodarstwa i Przemysłu w Mielcu przekształcono w Powszechny Związek Kredytowy.
1906 Wylała rzeka Wisłoka.
10 I 1907 Zmarł Antoni Fibich (l. 72) – notariusz, uczestnik powstania styczniowego, bibliofil, publicysta, działacz kulturalno-oświatowy. Prowadził nieodpłatną wypożyczalnię książek.
5 II 1907 Ustawa przemysłowa zwiększyła autonomię stowarzyszeń rękodzielniczych.
3 XI 1907 Spotkaniem w kasynie zainaugurowało działalność ugrupowanie Prawica Narodowa.
1907 Zakończyła działalność Krajowa Szkoła Koszykarska w Wojsławiu.
1907 – 1909 Na zlecenie Rady Powiatowej w Mielcu Konstanty Niemczykiewicz (uczeń J. Matejki) – nauczyciel rysunku w szkołach lwowskich, namalował poczet władców Polski przedrozbiorowej według szkiców J. Matejki. Z obrazów tych utworzono fryz w sali posiedzeń, która z czasem nazwana została Salą Królewską.
1907 Powstało Towarzystwo Bursy Gimnazjalnej.
1908 Z inicjatywy katechety ks. Romana Sitki zorganizowano bursę gimnazjalną dla ubogiej młodzieży.
30 III 1908 Po rezygnacji Feliksa Leyki nowym burmistrzem wybrano Feliksa Brożonowicza.
2 VII 1908 Zmarł ks. Jan Jaworski (l. 63) – mielczanin, profesor teologii pastoralnej i homiletyki, wybitny kaznodzieja, kanonik gremialny kapituły tarnowskiej.
1908 Z inicjatywy hr. Marii Tarnowskiej, hr. Konstancji Oborskiej i ks. Józefa Piekarzewskiego założono Koło Polskiego Związku Niewiast Katolickich (później Koło Katolickich Polek).
1908 Zmodernizowano oświetlenie ulic poprzez zamontowanie latarni gazowych.
1908 Rada Gminna m. Mielca nadała honorowe obywatelstwo miasta Mielca namiestnikowi Galicji Michałowi Bobrzyńskiemu.
1908 Wylała rzeka Wisłoka.
1908 Utworzono Sekcję Konserwacji Publicznych Przedsiębiorstw Melioracyjnych w Mielcu.
19 VI 1909 Zmarł Błażej Kijas (l. 82) – lekarz powiatowy, który m.in. leczył i opiekował się rannymi powstańcami styczniowymi.
10 VII 1909 Mieleccy Żydzi uruchomili kolejny bank pod nazwą Unia Kredytowa.
20 IX 1909 Zmarł Michał Dębicki (l. 83), kupiec, długoletni radny miejski, burmistrz miasta Mielca w latach 1873-1876 i zastępca burmistrza w latach 1876-1882.
23 VIII 1909 Rozporządzeniem c.k. Namiestnictwa utworzono Komisję dla zalesień ochronnych.
22 XII 1909 Poświęcono i oddano do użytku budynek Rady Powiatowej przy ul. T. Kościuszki. Sala obrad, ozdobiona fryzem z 44 portretów władców Polski przedrozbiorowej i innymi obrazami oraz herbami ziem, nazwana została później Salą Królewską.
1909 Zbudowano murowany dwukondygnacyjny budynek z reprezentacyjnym frontonem przy ul. Długiej (dziś ul. Obrońców Pokoju) dla Towarzystwa Zaliczkowego.
1909 Proboszcz parafii św. Mateusza ks. Franciszek Pawlikowski i inżynier Jan Haładej zainicjowali powstanie Kasy Stefczyka.
1909 Z inspiracji działacza organizacji niepodległościowej „Zarzewie” – Karola Popiela z Rzochowa założono koło „Zarzewia” w Mielcu na bazie „kół samokształceniowych” założonych przez uczniów gimnazjum – Juliusza Meraka i Tadeusza Bigo
1909 Z inicjatywy nauczycieli i uczniów c.k. Gimnazjum zorganizowano pierwszą w Mielcu drużynę piłki nożnej – „Pogoń”, której skład stanowili gimnazjaliści.
1909 Na zlecenie S. Sękowskiego wybudowano kaplicę grobową Sękowskich na cmentarzu parafialnym w Rzochowie.
1909/1910 Powstała pierwsza komórka organizacyjna Związku Walki Czynnej (ZWC).
31 I 1910 Powstało Towarzystwo Handlowe w Mielcu.
29 V 1910 W Mielcu odbył się wielki zlot delegacji gniazd TG „Sokół” z różnych miast galicyjskich. Głównymi punktami programu były: poświęcenie sztandaru mieleckiego gniazda „Sokół”, pokazy sprawnościowe i sztuka „Kościuszko pod Racławicami” w wykonaniu mielczan.
1910 W zawodach sportowych w ramach Zlotu Grunwaldzkiego w Krakowie mielczanie zajęli czołowe miejsca – Antoni Wanatowicz zdobył I nagrodę w rzucie oszczepem, a Jan Podolski – IV nagrodę w rzucie toporkiem.
15 VIII 1910 Zmarł Stefan Prawdzic Sękowski (l. 51) – właściciel majątku wojsławskiego, prezes Wydziału Powiatowego w Mielcu (marszałek powiatu) w latach 1892-1910, inicjator wielu ważnych dla Mielca przedsięwzięć inwestycyjnych.
1910 Z okazji 500-lecia bitwy pod Grunwaldem zorganizowano uroczystości i imprezy.
1910 Maksymilian Fijałkowski uruchomił drukarnię przy ul. Pańskiej (dziś ul. A. Mickiewicza).
1910-1912 Na zlecenie Sękowskich przebudowano i rozbudowano dwór w Wojsławiu według projektu architekta Józefa Pokutyńskiego z Krakowa.
12 XI 1910 Piotr Gardulski otworzył własną aptekę „Pod Koroną” przy Rynku i ul. Tarnowskiej (później Legionów).
1910 Wiele powikłań u dzieci wywołała epidemia szkarlatyny (płonicy).
20 XII 1910 Z funkcji burmistrza zrezygnował Feliks Brożonowicz. Kierowanie pracami samorządu miasta powierzono wiceburmistrzowi Andrzejowi Pawlikowskiemu.
1910 Utworzono drużyny piłki nożnej: „Grunwald”, „Lechia-Mielczanie” i „Polonia”.
XI – XII 1911 Nauczyciel mieleckiego gimnazjum Franciszek Siorek zorganizował I Mielecką Drużynę Skautową im. Tadeusza Kościuszki.
1911 Z inicjatywy ks. Romana Sitki w mieleckim gimnazjum powstała Sodalicja Mariańska.
1911 Powstało Koło Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych (TNSW).
1911 Powstała Spółka Rolniczo-Handlowa „Kłos”.
1911 Powstał żydowski Zakład Kredytowy.
1911 Wybuchł pożar w zachodniej części miasta, m. in. spłonęły zabudowania przy ul. Krakowskiej i Tarnowskiej oraz na Zawalu. Uszkodzony został kościół św. Mateusza.
1911 Chaim Jakub Baruch uruchomił pierwszą mielecką firmę przewozową osób i towarów automobilem na trasie Mielec – Tarnów.
2 I 1912 Rozpoczęła działalność Szkoła Przemysłowa Uzupełniająca, prowadząca zajęcia wieczorami w Szkole Męskiej przy ul. T. Kościuszki.
16 III 1912 I MDS im. T. Kościuszki została włączona w strukturę PTG „Sokół” w Mielcu.
29 III 1912 Naczelnictwo Skautowe Związku we Lwowie zatwierdziło powstanie I MDS im. T. Kościuszki i mianował F. Siorka jej drużynowym.
X 1912 Powstała Polska Drużyna Strzelecka (PDS), a jego członkami była młodzież gimnazjalna.
23 XI 1912 W związku z możliwością konfliktu zbrojnego rosyjsko-austriackiego do Mielca przybyła z Rzeszowa 9. kompania piechoty 17. pułku piechoty Obrony Krajowej.
3 XII 1912 Odbyła się uroczystość oddania do użytku gmachu gimnazjalnego przy ul. J. Kilińskiego i bursy gimnazjalnej. Wzięli w niej udział m.in. dr Ignacy Dembowski – wiceprezydent Rady Szkolnej Krajowej i biskup tarnowski – dr Leon Wałęga.
1912 Prezesem Wydziału Powiatowego został Jan Tarnowski (młodszy).
1912 Na rynku w Rzochowie ustawiono figurę Matki Bożej, ufundowaną przez mieszkańców tego miasteczka.
1912 W proteście przeciwko niskim cenom mięsa mieleccy rzeźnicy ogłosili strajk. Po uchwaleniu przez Radę Gminną nowej taryfy na mięso – strajk zakończono.
1912? W Mielcu powołano Sąd Obwodowy.
1912 Mieleccy Żydzi utworzyli Towarzystwo Pożyczkowe i Oszczędnościowe z ograniczoną poręką.
1912 Odbył się I Zjazd Powiatowy Związku Nauczycielstwa Polskiego.
27 II 1913 Na burmistrza wybrano Andrzeja Pawlikowskiego.
17 III 1913 Po ustaniu zagrożenia wojennego wojsko austriackie opuściło Mielec i powróciło do koszar w Rzeszowie.
12 XI 1913 Rozpoczęło działalność Prywatne Żeńskie Seminarium Nauczycielskie. Zajęcia odbywały się w gmachu gimnazjalnym.
1913 W pobliżu dworca kolejowego zbudowano bocznicę kolejową dla celów wojskowych.
1913 Dr Andrzej Kędzior, dyrektor Krajowego Biura Melioracyjnego we Lwowie, otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Mielca.
1913 Zmarł Kazimierz Lubaska (l. 73) – mielecki rzemieślnik, powstaniec styczniowy, dowódca grupy, która uwolniła z austriackich więzień w okolicach Tarnowa i Radomyśla Wielkiego wielu przetrzymywanych powstańców.
26 IV 1914 Zmarł hr. Wacław Oborski (l. 67) – właściciel pałacyku i parku oraz innych nieruchomości na terenie Mielca i okolicy.
10 V 1914 Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” zakupiło od Stanisława Gołuchowskiego willę „Bagatelkę” z przeznaczeniem na sokolnię.
1914 W Mielcu mieszkało około 6500 osób.
31 VII/1 VIII 1914 W związku z wypowiedzeniem wojny Serbii przez Austro-Węgry ogłoszono powszechną mobilizację do wojska austriackiego. W kolejnych dniach do obu stron przyłączały się kolejne państwa i konflikt przerodził się w wojnę światową.
VIII Zawieszono działalność stowarzyszeń kulturalnych i sportowych. Zaktywizowały się natomiast stowarzyszenia niosące pomoc poszkodowanym przez wojnę.
1914 Powstała Sodalicja Pań.
4 VIII Na apel Józefa Piłsudskiego o wstępowanie do polskiego wojska – do Krakowa wyruszyła pierwsza grupa ochotników z mieleckich organizacji – Polskiej Drużyny Strzeleckiej i Związku Strzeleckiego.
21 VIII 1914 Do Krakowa – miejsca formowania się wojska polskiego pod dowództwem Józefa Piłsudskiego – wyruszyła druga grupa ochotników mieleckich z PDS i ZS.
26 VIII 1914 Na spotkaniu przedstawicieli mieleckich partii politycznych i stowarzyszeń z delegatami Naczelnego Komitetu Narodowego wybrano Powiatowy Komitet Narodowy. Na przewodniczącego wybrano hr. Jana Bogdana Tarnowskiego – marszałka powiatu, a funkcję komisarza powierzono Michałowi Pajorowi.
26 VIII 1914 Do Krakowa wyruszyła trzecia grupa ochotników mieleckich – członków TG „Sokół” i „Strzelca”.
Lato 1914 W Rzochowie wybudowano nowy budynek szkolny na tzw. „Różańcówce”.
13 IX Wysłano kolejną grupę ochotników na punkt zborny w Dębicy, a następnie do Jasła, gdzie została włączona do Legionu Wschodniego.
ok. 18 IX 1914 Na wieść o zbliżającym się froncie administracja powiatowa ewakuowała się w kierunku zachodnim.
21 IX 1914 Wojska rosyjskie wkroczyły do Mielca. Budynki szkolne i inne obiekty użyteczności publicznej zajęto na cele wojskowe.
6 X 1914 Wojska austriackie i niemieckie wyparły Rosjan z Mielca.
28 X 1914 W związku z wybuchem wojny – na podstawie reskryptu Prezydium c.k. Namiestnictwa w Białej z 24 X 1914 r. i reskryptu c.k. Starostwa w Mielcu z 28 X 1914 r. rozwiązano Radę Gminną Mielca i przekazano obowiązki delegatowi rządowemu Władysławowi Zaczykowi.
ok. 4 XI 1914 Administracja powiatowa ponownie ewakuowała się na zachód.
7 XI 1914 W czasie drugiej ofensywy wojsk rosyjskich („rosyjski walec parowy”) Rosjanie ponownie zajęli Mielec.
9 XI 1914 Zmarł Jan Bogdan Tarnowski (l. 61) – właściciel dóbr chorzelowskich, prezes Wydziału Powiatowego w Mielcu, przewodniczący Powiatowego Komitetu Narodowego.
11 V 1915 Kontrofensywa wojsk austriackich i niemieckich zakończyła drugą okupację rosyjską w Mielcu. Administracja powiatowa powróciła do Mielca.
V 1915 W zachodniej części cmentarza parafialnego przy ul. H. Sienkiewicza urządzono cmentarz wojenny żołnierzy poległych w czasie walk latach 1914-1915 (I wojna światowa) w Mielcu i okolicach.
1 VI 1915 Odbyło się posiedzenie Rady Przybocznej pod przewodnictwem komisarza rządowego Ludwika Freindla. M.in. powiadomiono Radę o zobowiązaniu się c.k. rządu do przydzielenia zniszczonemu przez działania wojenne Mielcowi bezprocentowej pożyczki w wysokości 5000 koron.
27 VII 1915 Wznowiły działalność szkoły
28 VIII 1915 W czasie patrolowania okolic Wysokich Litewskich zginął sierżant Stanisław Hyjek (l. 20) – absolwent mieleckiego gimnazjum, członek drużyny skautowej i Związku Strzeleckiego, dowódca pierwszego oddziału mieleckich ochotników do tworzonych legionów J. Piłsudskiego w 1914 r., zastępca dowódcy plutonu VI batalionu 1. pułku Legionów.
4 IX 1915 Z budynku szkolnego przy ul. T. Kościuszki 4 wyprowadził się austriacki szpital wojskowy.
13 IX 1915 Rozpoczęło działalność Prywatne Miejskie Seminarium Żeńskie
IX Uporządkowano budynek szkolny przy ul. T. Kościuszki 4 i przeniesiono do niego Szkołę Ludową Męską.
4 XII 1915 Rozpoczęło działalność koło Ligi Kobiet NKN.
1915 Przez kilka tygodni wybuchały pożary, które powodował nieznany podpalacz.
1915 Wybudowano dwukondygnacyjny budynek murowany przy ul. Pańskiej 13 (dziś ul. Mickiewicza 13) z licznymi zewnętrznymi ozdobnymi detalami architektonicznymi.
II/III 1916 W sokolni TG „Sokół” (willi „Bagatelce”) urządzono kwatery dla legionistów przybywających do Mielca na urlop lub z innych powodów.
8 III 1916 Na podstawie zarządzeń władz austriackich starosta mielecki Jan Tyrowicz wydał zakaz działalności PKN i Delegata Departamentu Wojskowego.
17 IV 1916 Odwołano zakaz działalności PKN.
14 VI 1916 Rozpoczął działalność Komitet mężów zaufania Krajowego Patronatu Przemysłowego. Jego podstawowym zadaniem było prowadzenie spraw pomocy kredytowej dla przedsiębiorstw, firm handlowych i rzemieślników, w tym opiniowanie wniosków o pomoc i rozliczanie wykorzystania przyznanych środków finansowych.
10 XII 1916 W związku z ogłoszeniem aktu 5 XI 1916 r. proklamującego niepodległość Królestwa Polskiego z wyodrębnieniem Galicji – w Mielcu PKN i Liga Kobiet PKN zorganizowały uroczystości patriotyczne.
1916 Utworzono Powiatowy Komitet Opieki nad Inwalidami Wojennymi oraz Powiatowe Biuro Pośrednictwa Pracy dla Inwalidów Wojennych.
6 II 1917 Zmarł ks. Adam Grębosz (l. 92) – długoletni proboszcz parafii w Rzochowie, gorliwy duszpasterz i inspirator wielu przedsięwzięć społecznych w Rzochowie.
5 V 1917 Sąd Okręgowy w Tarnowie zatwierdził statut nowo powstałej Kasa Rękodzielniczej – banku rzemieślniczego.
1 VI 1917 Na podstawie Rozporządzenia Prezydium c.k. Namiestnictwa w Białej z dn. 9 V 1917 r. i reskryptu c.k. Starostwa w Mielcu rozszerzono tymczasowy Zarząd Gminy i powierzono funkcję komisarza rządowego Stanisławowi Łojasiewiczowi.
20 VII 1917 Probostwo w parafii rzochowskiej objął ks. Karol Dobrzański.
15 X 1917 Rozwiązano NKN i wszystkie jego ogniwa – w tym PKN i Ligę Kobiet PKN w Mielcu.
18 X 1917 Zmarł Emanuel vel Stanisław Schabbus (l. 72) – chirurg miejski i lekarz sądowy w Mielcu, radny Rady Gminy Mielec.
X 1917 Jadwiga Kosińska reaktywowała działalność Związku Niewiast Katolickich, przerwaną przez wybuch wojny.
1917 Uruchomiono Składnicę Kółek Rolniczych.
1917 Zorganizowano Dom Sierot, które utraciły rodziców w czasie działań wojennych.
1917 Spaliło się kasyno inteligencji – miejsce spotkań kulturalno-rozrywkowych mieleckiego mieszczaństwa.
12 I 1918 Zmarł Mieczysław Rey (l. 82) – właściciel majątku przecławskiego, gorący patriota, działacz społeczny i polityczny. Był m.in. reprezentantem Komitetu Galicyjskiego w Rządzie Narodowym w Warszawie w czasie powstania styczniowego 1863, współzałożycielem i prezesem Towarzystwa Tatrzanskiego, posłem do Sejmu Krajowego we Lwowie, prezesem Wydziału Powiatowego w Mielcu, prezesem Okręgowego Towarzystwa Rolniczego w Mielcu i członkiem Rady Nadzorczej Macierzy Polskiej.
15 I 1918 Kobiety z rozwiązanej Ligi Kobiet PKN utworzyły Koło Pracy Narodowej
3 III 1918 Rada Administracyjna we Lwowie przyznała gminie miejskiej w Mielcu 94 tysięcy koron na odbudowę miasta ze zniszczeń wojennych.
III 1918 Utworzono mielecką Polską Organizację Wojskową (POW).
10 V 1918 Z inicjatywy grupy kobiet zorganizowano Szwalnię Związkową.
11 V 1918 W budynku Sądu Powiatowego odbyło się spotkanie założycielskie „Sądowej Spółki Spożywczej w Mielcu”.
VII/VIII 1918 Powstało Koło Polityczne Kobiet.
10 X 1918 Odbyło się wspólne posiedzenie Rady Przybocznej i przedwojennej Rady Gminnej m. Mielca w sprawie poparcia orędzia Rady Regencyjnej proklamującego powstanie niepodległego państwa polskiego.
31 X 1918 W Sali Królewskiej odbył się wiec powiatowy, na którym wybrano Powiatową Komisję Likwidacyjną i Wydział Wykonawczy jako najwyższą władzę w powiecie.
31 X – 1 XI 1918 Na terenie Galicji, również w Mielcu, rozbrajano wojsko austriackie i tworzono polską administrację. W Mielcu władzę przejął Komitet Obywatelski.
1–3 XI 1918 Mielecki oddział POW pod dowództwem chor. Jana Ciołkosza rozbrajał żołnierzy austriackich w Mielcu, a następnie w Dębicy i Rzeszowie.
2 XI 1918 Do Mielca doszła depesza o utworzeniu 28 X 1918 r. Polskiej Komisji Likwidacyjnej w Krakowie i przejęciu przez nią władzy.
2 XI 1918 Rada Przyboczna przekazała zarządzanie miastem Radzie Gminnej Autonomicznej, a komisarz wojenny Stanisław Łojasiewicz przekazał kierownictwo burmistrzowi Andrzejowi Pawlikowskiemu.
3 XI 1918 Utworzono wojskowe dowództwo powiatu w Mielcu. Mielecka organizacja POW została przekształcona w kompanię asystencyjną Wojska Polskiego. Weszli w jej skład także inni powracający z frontu legioniści.
4-7 XI 1918 Grupy ludności wiejskiej i rozbrojonych żołnierzy napadały na sklepy żydowskie.
XI 1918 Z funkcji starosty zrezygnował Jan Tyrowicz, a obowiązki kierownika starostwa powierzono Stefanowi Różeckiemu – pracownikowi starostwa.
XI 1918 Powołano straż obywatelską dla utrzymania porządku w mieście.
7 XI 1918 Policja miejska, straż obywatelska i pododdział polskiego wojska z Dębicy usunęły napastników z miasta i przywróciły spokój w mieście. W czasie starć zginął policjant Schab, a wiele osób zostało rannych.
9 XI 1918 Burmistrz Andrzej Pawlikowski złożył rezygnację z funkcji, a funkcję przewodniczącego Rady powierzono wiceburmistrzowi Józefowi Kolasińskiemu.
11 XI 1918 Po otrzymaniu wiadomości o zakończeniu wojny i powstaniu „Zjednoczonej Polski” odprawiono uroczyste nabożeństwo w kościele parafialnym św. Mateusza.
11 XI 1918 Zmarł Walenty Działowski (l. 72) – rymarz, mielczanin, uczestnik powstania styczniowego 1863.